Geografia
Australia należy do największych powierzchniowo państw świata i jak wiadomo zajmuje cały kontynent, będący z kolei jednym z najmniejszych.
Powierzchnia całkowita wynosi 7 692 024 km², z czego ląd zajmuje 7 659 861 km², a terytorium wysp to 32 163 km². Informacje pochodzą ze strony Geoscience Australia
Leży pomiędzy Oceanem Indyjskim od zachodu i południa a Oceanem Spokojnym od wschodu i północy.
Skrajne punkty Australii to:
- północny – 10°43’S – Przylądek Jork
- południowy – 39°08’S – Przylądek Południowo-Wschodni
- zachodni – 113°09’E – Steep Point
- wschodni – 153°42’E – Przylądek Byrona
Włączając przybrzeżne wyspy Australii, najdalej na południe wysuniętym punktem jest Przylądek Południowo-Wschodni na Tasmanii leżący na 43°39’S. Na północy, najdalej wysuniętym punktem jest wybrzeże Wyspy Banksa – 9°55’S. Rozciągłość południkowa Australii wynosi około 3200 km, a równoleżnikowa około 4100 km.
Australia nie graniczy lądowo z żadnym państwem.
Podążając za Wikipedią:
„Ogólnie linia brzegowa kraju jest słabo rozwinięta, łączna powierzchnia wysp i półwyspów stanowi 1/40 obszaru kraju.
Wybrzeże południowo-wschodnie – wybrzeże to oblewają wody Oceanu Spokojnego i Morza Tasmana , które oddziela Australię od Nowej Zelandii . Linia brzegowa tego wybrzeża jest słabo urozmaicona, w wielu miejscach ma postać wyrównaną. Wybrzeże to urozmaicają niewielkie zatoki . Wybrzeże południowo-wschodnie jest w przeważającej części skaliste i wysokie, w wielu miejscach występują klify . Na wielu odcinkach góry sięgają samego brzegu morskiego. Północna część tego odcinka wybrzeża jest płaska, gdzie występują mierzeje .
Wybrzeże północno-wschodnie – oblewają je wody Morza Koralowego , stanowiącego część Pacyfiku. Linia brzegowa jest średnio urozmaicona, gdzie licznie występują niewielkie zatoki i półwyspy, oraz przybrzeżne wyspy. Jedną z wysp jest największa wyspa tego regionu- Wielka Wyspa Piaszczysta . Wybrzeże jest niskie, w wielu miejscach ma postać mangrową . W regionie tym ciągnie się Wielka Rafa Koralowa , długa na ponad 2 tys. km. Rafa ta znajduje się od 8 do 180 km od wybrzeża. Północno-wschodnie wybrzeże kraju kończy się na Przylądku Jork. W miejscu tym znajduje się szeroka na 170 km Cieśnina Torresa.
Wybrzeże północne – wybrzeże to oddzielone jest od wybrzeża północno-wschodniego Półwyspem Jork. Do tego wybrzeża przylega Morze Arafura, ograniczone od wschodu Cieśniną Torresa. Wybrzeże północne cechuje się dobrze rozwiniętą linią brzegową. Na ponad 600 km w głąb lądu wcina się Zatoka Karpentaria , posiadająca charakterystyczny czworoboczny kształt. Zatoka ta oddziela od siebie dwa półwyspy: Jork na wschodzie i szeroką Ziemię Arnhema na zachodzie. Wybrzeże północne kończy się na Zatoce Józefa Bonapartego i jest częściowo skaliste, gdzie występują także niskie odcinki plażowe jak i zabagnione. U północnych wybrzeży Australii znajdują się liczne wyspy, których największe skupisko znajduje się na północnym odcinki linii brzegowej Ziemi Arnhema. Są to przede wszystkim wyspy Melville’a i Wessela .
Wybrzeże północno-zachodnie oblewane jest w części północnej przez Morze Timor , a w południowej przez otwarte wody Oceanu Indyjskiego. Wybrzeże to ciągnie się od Zatoki Józefa Bonapartego do Przylądka Północno-Zachodniego . Linia brzegowa Zatoki Józefa Bonapartego urozmaicona jest szerokimi estuariami rzek: Ord, Victoria i Daly. Wybrzeże jest niskie i płaskie, w większości namorzynowe i zabagnione. Dalszy odcinek linii brzegowej ma postać riasową , urozmaicają go liczne niewielkie i głęboko wcięte w ląd zatoki. Obszar ten to region zwany Kimberley . Od przylądka Lévênque linia brzegowa staje się coraz mniej urozmaicona i u brzegów Wielkiej Pustyni Piaszczystej jest wyrównana. Jest to tzw. Osiemdziesięciomilowa Plaża . Wybrzeże jest w tym regionie niskie i plażowe, gdzie w niektórych miejscach pustynia dochodzi do samego morza. Od miasta Port Hedland do Przylądka Północno-Zachodniego linia brzegowa jest umiarkowanie rozwinięta, gdzie znajduje się kilka małych wysp m.in. Wyspa Barrowa .
Wybrzeże zachodnie oblewane jest przez otwarte wody Oceanu Indyjskiego, jego odcinek kończy się na Przylądku Leeuwin . Linia brzegowa tego wybrzeża jest generalnie słabo rozwinięta. Tylko w niektórych miejscach znajdują się zatoki m.in. Zatoka Rekina . Na większości odcinków linia brzegowa zachodnia jest wyrównana. Wybrzeże w wielu miejscach jest skaliste, gdzie na niektórych odcinkach występują wysokie klify. Miejscami wybrzeże jest także niskie.
Wybrzeże południowe oblewane jest większości przez Basen Południowoaustralijski , będący częścią Oceanu Indyjskiego. Na samum wschodzie leży wyspa Tasmania, która jest największą wyspą kraju. Tasmanię od Australii oddziela Cieśnina Bassa . Linię brzegową południowego wybrzeża można podzielić na dwie części. Zachodnia część do Półwyspu Eyrego jest słabo rozwinięta, w większości wybrzeże jest wyrównane. Główną części tego wybrzeża stanowi Wielka Zatoka Australijska , która łagodnie wcina się w ląd. Wybrzeże tego regionu jest wysokie, gdzie w wielu miejscach ciągną się niedostępne klify. Wschodnia część południowego wybrzeża od Półwyspu Eyrego jest bardziej urozmaicona. W regionie tym znajduje się kilka zatok m.in. Zatoka Spencera . We wschodniej części tego wybrzeża poza samą Tasmanią, leży kilka przybrzeżnych wysp. Są nimi: Wyspa Kangura , Wyspa King i Wyspy Furneaux . Wybrzeże jest urozmaicone, gdzie rozciągają się zarówno niskie jak i wysokie odcinki brzegu morskiego.”
(por. http://pl.wikipedia.org/wiki/Geografia_Australii )
Mowi się że Australia jest mało urozmaicona pod względem ukształtowania powierzchni, i że jest jednym z najbardziej płaskich kontynentów. Średnia wysokość wynosi 330 m n.p.m. Jednak przy czysto wizualnej ocenie krajobrazów australijskich wydaje się być to kompletną nieprawdą. To fakt, że centralna część tego kraju jest pustynna i z żadka gdzieś pojawia się jakieś samotne wzniesienie, ale dzięki swoistej budowie geologicznej stanowi to widok niewątpliwie interesujący.
Tereny nadbrzeżne są górzyste i zejście do wód zatok i wód wygląda naprawdę niesamowicie malowniczo.
„Wielkie Góry Wododziałowe: to najwyżej wzniesiona część Australii, które ciągną się południkowo we wschodnim krańcu kraju. Góry te miejscami stanowią nadbrzeżne pasma ciągnące się nad wybrzeżem Oceanu Spokojnego. Łańcuch tych gór ciągnie się na długości około 4000 km, a w najszerszym miejscu ma 800 km, zwężając się na południu do około 250 km. Wielkie Góry Wododziałowe są górami niskimi, gdzie obszary leżące powyżej 1000 m n.p.m. zajmują niewielki ułamek powierzchni tych gór. Góry te cechują się jednak dość dużymi wysokościami względnymi. Najwyższą część tych gór stanowią Alpy Australijskie , leżące w południowej części łańcucha gór. W tym paśmie wznosi się najwyższy szczyt Australii – Góra Kościuszki o wysokości 2228 m n.p.m.
Na północ od Alp Australijskich, Wielkie Góry Wododziałowe obniżają się i tworzą szeroką bramę – Lake George . Dalej na północy ciągną się Góry Błękitne , gdzie najwyższy szczyt Bird Rock ma 1350 m n.p.m. Posuwając się dalej na północ, rozciąga się rozległa wyżyna – New England , gdzie wznoszą się stoliwa górska – najwyższy szczyt Mount Round ma 1608 m n.p.m. Na północ do tego obszaru Wielkie Góry Wododziałowe rozszerzają się i rozpadają się te szereg izolowanych pasm. Są to obszary niskie, gdzie góry nie przekraczają wysokości 1400 m n.p.m. Poszczególne pasma oddzielają tektoniczne obniżenia i doliny. Dalej ku północy Wielkie Góry Wododziałowe ponownie się zwężają. Leży tam Wyżyna Atherton , posiadająca zróżnicowaną rzeźbę. Najwyższe wzniesienia tego regionu sięgają około 1600 m n.p.m. Na Półwyspie Jork Wielkie Góry Wododziałowe obniżają się od 1300 m n.p.m. do 700 m n.p.m. i mniejszych wysokości.
Południowym przedłużeniem Wielkich Gór Wododziałowych jest Tasmania. Centralna część wyspy, to wyżyna, która wznosi się do około 1000 m n.p.m. Na obrzeżach tej wyżyny wznoszą się szczyty, gdzie najwyższy z nich – Mount Ossa ma 1617 m n.p.m. Strefa nadbrzeżna Tasmanii to tereny nizinne .
Niziny Wewnętrzne: tworzą południkowy pas obniżeń, ciągnących się we wschodniej części Australii. Niziny te składają się z kilku mniejszych jednostek. Nizina Murray leży samym południu, między Alpami Australijskimi, a Górami Flindersa na zachodzie. W obrębie tej niziny znajduje się szereg aluwialnych dolin rzecznych, które połączone są w system rzeki Murray – stąd nazwa niziny. Nizina Darling leży bardziej na północny wschód do regionu nizinnego Murray i cechuje się podobnym, aluwialnym charakterem rzeźby, gdzie występują doliny rzeczne. W środkowej części Nizin Wewnętrznych leży Kraina Strumieni . Jest to nisko położony równinny obszar z szeregiem aluwialnych dolin rzek okresowych. Na południowy wschód od tego obszaru znajduje się najniżej położona część Australii. Jest to Basen Jeziora Eyre . Najniższy punkt leży 16 m.p.p.m. Najbardziej na zachód wysuniętą część Nizin Wewnętrznych stanowi Pustynia Simpsona . Pustynia ta jest nizinnym obszarem, gdzie charakterystycznym elementem są wały wydmowe , ciągnące się nawet do kilkudziesięciu kilometrów. Północne przedłużenie Nizin Wewnętrznych – Nizina Karpentaria jest oddzielona od reszty niewielką Wyżyną Selwyn . Nizina ta jest obszarem nadbrzeżnym otaczającym zatokę o tej samej nazwie.
Platforma Australijaska: stanowi największy obszar morfologiczny Australii. Ten ogromny obszar Australii cechuje się najbardziej monotonnym krajobrazem, gdzie wielkie przestrzenie lądu cechują się jednakowym wzniesieniem nad poziom morza. Krajobraz tego zajmujące ponad połowę powierzchni kraju regionu, urozmaicają: niewielkie i malownicze pasam górskie, góry wyspowe , monolity skalne i wały wydmowe. Liczne są też suche doliny i wąwozy – gorge. Obszar platformy to zarówno tereny wyżynne, nizinne na obrzeżach i ostańcowe obszary górskie. Najwyżej wzniesienia jest wschodnia część platformy, leżąca w środku Australii. Leżą tam dwa równoleżnikowe pasma: Góry Centralne nazywane także Górami Macdanonella i leżące dalej na południe Góry Musgrave . Obszary tych dwóch pasma wznoszą się średnio na 1400 m n.p.m. Najwyższy szczyt Gór Centralnych – Mount Liebig ma 1522 m n.p.m. a Góra Musgrave – Mount Woodroffe ma 1440 m n.p.m. Pomiędzy tymi dwoma pasmami ciągnie się Rów Amadeusza . W tymże rowie znajduje się słynny monolit skalny – święta góra aborygenów – Ayers Rock .
Obszary górskie centralnej Australii prawie ze wszystkich stron otoczone są pustynnymi terenami. Na południu leży Wielka Pustynia Wiktorii , która jest równinnym (200-500 m.m.p.m.) obszarem opadającym w kierunku południowym. Przeważa tam krajobraz wydmowy ze stoliwami górskimi . Na zachód od Musgrave leży Pustynia Gibsona wznosząca się 300-600 m n.p.m. Pustynia ta jest najbardziej niedostępną częścią kraju, gdzie występują piaszczyste , żwirowe i kamieniste odmiany pustynnego terenu. Na północ do owej pustyni leży Wielka Pustynia Piaszczysta. Ten równinny region (200-300 m n.p.m.) urozmaicony jest nielicznymi skalnymi wzniesieniami. Jak sama nazwa wskazuje jest to pustynia piaszczysta z wałami wydmowymi od długości do kilkuset kilometrów. Na północnym wschodzie Wielka Pustynia Piaszczysta przechodzi w Pustynię Tanami . Pustynia Tanami cechuje się pofalowaną powierzchnią i dosyć dużym udziałem dolin potoków epizodycznych[ 6 ] 85 .”